1. Đau đầu và thiếu ngủ có liên quan gì đến nhau?
Theo các chuyên gia, đau đầu và mất ngủ có mối quan hệ mật thiết với nhau. Cụ thể:
Đau đầu do thiếu ngủ
Khi bạn thiếu ngủ, ngủ không ngon giấc, các cơn đau đầu dễ tìm đến và càng trở nên trầm trọng hơn. Nguyên nhân được cho là khi thiếu ngủ, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều protein hơn làm giảm đi khả năng chịu đau của cơ thể và gây ra các cơn đau mạn tính.
Theo một nghiên cứu tại Đại học bang Missouri, giấc ngủ REM (một chu kỳ giấc ngủ sinh lý, được hiểu là giấc ngủ mắt chuyển động nhanh) xuất hiện khoảng 70-90 phút sau khi ngủ có liên quan đến những cơn đau đầu dữ dội hơn.
Trong giấc ngủ REM, nhịp tim, nhịp thở, huyết áp của chúng ta đều tăng lên ở mức tương đương như khi thức. Các hoạt động của não bộ cũng tích cực hơn, các giấc mơ cũng thường xuất hiện lúc này. Giấc ngủ REM là thời điểm để cơ thể tái tạo lại năng lượng, vì thế thiếu giấc ngủ REM sẽ gây ra các cơn đau đầu ở mức độ nghiêm trọng hơn.
Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng, mất ngủ và đau đầu có quan hệ với nhau bởi có cùng nguồn gốc từ não. Ở vùng dưới đồi – bộ phận chịu trách nhiệm điều chỉnh giấc ngủ và là nơi chứa các tế bào thần kinh điều chỉnh các cơn đau. Tại đây chứa nhóm nhân trên chéo (Suprachiasmatic Nucleus – SCN), giúp nhận tín hiệu từ mắt và điều chỉnh hành vi ngủ. Khi SCN bị hư hỏng có thể gây ra những giấc ngủ ban ngày bất thường hoặc rối loạn giấc ngủ.
Mối liên hệ của giấc ngủ và đau đầu còn liên quan đến tuyến tùng – nơi sản xuất melanin giúp nhận biết sự thay đổi ngày đêm và giúp buồn ngủ. Nồng độ melanin thấp có liên quan đến chứng đau nửa đầu, đau đầu cụm khi thức dậy.
Đau đầu gây mất ngủ
Theo các nghiên cứu, những người bị đau đầu mãn tính và đau nửa đầu có nguy cơ bị rối loạn giấc ngủ cao gấp 8 lần. Khi bị đau đầu bạn sẽ khó ngủ hơn và sau đó lại tiếp tục dẫn đến tình trạng đau đầu. Điều này tạo thành một vòng luẩn quẩn khiến tình trạng đau đầu, mất ngủ trở nên trầm trọng hơn, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
2. Tác hại của đau đầu do thiếu ngủ
Đau đầu do thiếu ngủ khiến người bệnh mệt mỏi, uể oải, ảnh hưởng đến năng suất làm việc. Nghiêm trọng hơn, nếu tình trạng đau đầu do thiếu ngủ kéo dài và không có biện pháp can thiệp sẽ ảnh hưởng đến tâm lý như cáu gắt, trầm cảm, suy nhược cơ thể và gây ra các tổn thương cho não bộ, thiếu máu não, tăng nguy cơ đột quỵ, suy giảm trí nhớ, tăng huyết áp. Đồng thời, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh thận, rối loạn nội tiết tố…
3. Thời gian ngủ bao lâu là tốt nhất?
Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia đưa ra lời khuyến cáo thời gian ngủ hợp lý theo lứa tuổi:
thanh thiếu niên (14-17 tuổi): 8-10 giờ mỗi ngày; thanh niên (18-25 tuổi): 7-9 giờ mỗi ngày; người trưởng thành (26-64 tuổi): 7-9 giờ mỗi ngày; người già (trên 65 tuổi): 7-8 giờ mỗi ngày.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, nhu cầu ngủ của mỗi người là khác nhau. Ngoài việc đặt mục tiêu ngủ bao nhiêu mỗi đêm, cần xem xét xem bản thân có ngủ sâu và ngon giấc không. Một buổi sáng thức dậy thấy người khỏe khoắn, đầu óc minh mẫn, tinh thần phấn chấn là minh chứng tốt nhất cho một giấc ngủ đạt chuẩn.
4. Cách điều trị đau đầu do thiếu ngủ
Cách khắc phục tình trạng đau đầu do thiếu ngủ tốt nhất là cố gắng ngủ đủ giấc và sử dụng các biện pháp hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ. Ngoài ra, để giảm bớt các cơn đau đầu bạn có thể dùng thuốc giảm đau như paracetamol (hapacol) theo đúng liều lượng được chỉ định bởi bác sĩ, tuyệt đối không được lạm dụng thuốc giảm đau để tránh các biến chứng nguy hiểm xảy ra.
Ngoài ra, để cải thiện tình trạng đau đầu do thiếu ngủ, người bệnh có thể tham khảo một số biện pháp dưới đây:
- Chườm lạnh khoảng 5-10 phút hoặc massage nhẹ nhàng vùng trán, thái dương và các huyệt đạo có thể giúp giảm đau đầu.
- Giữ phòng ngủ yên tĩnh, tối và thoáng mát.
- Kiêng sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, caffeine…
- Ngủ và thức đúng giờ quy định.
- Không nên dùng các thiết bị điện tử (điện thoại, máy tính, tivi) 2 giờ trước khi đi ngủ.
- Buổi tối không nên ăn quá no và không nên uống nhiều nước.
- Trước khi ngủ không nên tập thể dục quá sức, không nên nghe nhạc quá mạnh.
- Duy trì thói quen thể dục thể thao đều đặn với các bài tập như yoga, thiền, đi bộ, chạy bộ, bơi lội…
- Giải tỏa stress, căng thẳng bằng cách dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, nghe nhạc, nuôi thú cưng, đọc sách, trò chuyện với người thân, bạn bè.
Đau đầu do thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, chất lượng cuộc sống mà còn tăng nguy cơ thiếu máu não, suy giảm trí nhớ, tăng huyết áp, đột quỵ và mắc các bệnh lý nguy hiểm khác. Nếu tình trạng đau đầu do thiếu ngủ kéo dài, bạn không nên chủ quan, tốt nhất hãy đến các cơ sở y tế có chuyên khoa Thần kinh để thăm khám và có biện pháp cải thiện phù hợp.
