Đau đầu do viêm xoang thường dễ bị nhầm lẫn với đau nửa đầu, khiến việc điều trị không đúng cách làm người bệnh phải chịu đựng cảm giác mệt mỏi và khó chịu kéo dài. Để hiểu rõ hơn về tình trạng đau đầu liên quan đến viêm xoang cũng như cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả, hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
1. Đau đầu do viêm xoang là gì?
Đau đầu do viêm xoang xảy ra khi chất nhầy tích tụ và gây tắc nghẽn các xoang ở vùng sau mắt, mũi, má và trán, dẫn đến áp lực gia tăng trong xoang. Hiện tượng này gây ra những cơn đau nhói ở một hoặc cả hai bên đầu. Tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán chính xác, nhiều người dễ nhầm lẫn với đau nửa đầu, dẫn đến điều trị không hiệu quả.
Cơn đau đầu do viêm xoang có thể chỉ diễn ra trong thời gian ngắn hoặc kéo dài, trở thành vấn đề sức khỏe mãn tính. Dựa trên thời gian xuất hiện triệu chứng, các bác sĩ phân loại đau đầu do viêm xoang thành 4 dạng chính:
- Cấp tính: Kéo dài dưới 4 tuần.
- Bán cấp tính: Kéo dài từ 4 đến 8 tuần.
- Mãn tính: Kéo dài hơn 8 tuần.
- Định kỳ: Tái phát ít nhất 3 lần trong một năm.
2. Triệu chứng đau đầu do viêm xoang
Tùy vào vị trí và mức độ viêm của xoang, người bệnh có thể trải qua cảm giác đau âm ỉ, kéo dài ở các khu vực như sau mắt, gò má, trán hoặc sống mũi. Kèm theo những cơn đau nhức đầu là các triệu chứng phổ biến sau:
- Chảy nước mũi màu xanh hoặc vàng.
- Nghẹt mũi, giảm khả năng ngửi mùi.
- Cảm giác áp lực khó chịu ở vùng sau trán.
- Sưng đỏ ở vùng má, mũi và trán so với các khu vực xung quanh.
- Mệt mỏi toàn thân, đôi khi kèm sốt.
- Đau nhức ở vùng hàm răng trên.
3. Nguyên nhân đau đầu do viêm xoang
Viêm xoang là nguyên nhân chính dẫn đến các cơn đau đầu liên quan đến xoang. Vì vậy, bất kỳ yếu tố nào gây viêm xoang đều có thể kích hoạt tình trạng đau đầu này, bao gồm:
Nhiễm trùng xoang
Viêm xoang thường do virus, vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập, khiến xoang tiết ra lượng lớn chất nhầy. Điều này tạo áp lực bên trong xoang, gây ra các cơn đau đầu. Các triệu chứng viêm xoang phổ biến bao gồm:
- Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi.
- Chất nhầy đặc hoặc chảy xuống cổ họng.
- Đau ở vùng răng.
- Giảm khả năng ngửi mùi.
- Hơi thở có mùi khó chịu.
- Sốt nhẹ hoặc cao.
Dị ứng
Dị ứng, đặc biệt là dị ứng sốt cỏ khô, cũng là nguyên nhân gây viêm xoang kèm đau đầu. Các dấu hiệu khi bị dị ứng xoang gồm:
- Hắt hơi liên tục.
- Mắt đỏ, ngứa hoặc chảy nước mắt.
- Ngứa ở vùng miệng hoặc cổ họng.
- Nghẹt mũi dai dẳng.
Vấn đề về cấu trúc mũi và răng miệng
Một số bất thường về cấu trúc ở mũi và răng miệng làm chất nhầy khó thoát, gây tắc nghẽn và dẫn đến viêm xoang, như:
- Polyp mũi: Các khối u nhỏ không đau bên trong mũi, dễ gây tắc nghẽn nếu phát triển quá lớn.
- Lệch vách ngăn mũi: Làm hẹp một bên hốc mũi, dẫn đến nghẹt mũi và tăng nguy cơ viêm xoang.
- Adenoids phì đại: Mảng mô ở phía sau mũi quá lớn có thể cản trở quá trình thoát chất nhầy.
- Chân răng kéo dài vào xoang: Chân răng hàm trên đâm vào xoang, làm gián đoạn việc thoát chất nhầy, dẫn đến viêm.
Yếu tố nguy cơ khác
Đau đầu do viêm xoang có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, nhưng nguy cơ cao hơn ở:
- Người có tiền sử đau nửa đầu hoặc đau đầu mãn tính.
- Người có yếu tố di truyền liên quan đến đau đầu.
- Phụ nữ bị thay đổi nội tiết tố (Estrogen).
Để điều trị hiệu quả đau đầu do viêm xoang, cần xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, do dễ nhầm lẫn với đau nửa đầu, tốt nhất là người bệnh nên đến cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
4. Chẩn đoán đau đầu do viêm xoang
Trong quá trình chẩn đoán đau đầu do viêm xoang, bước đầu tiên bác sĩ sẽ trao đổi với bệnh nhân về các triệu chứng cụ thể và xem xét tiền sử bệnh liên quan đến đau đầu (nếu có). Tiếp theo, các xét nghiệm hình ảnh thường được thực hiện để xác định chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng này:
- Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan): Kỹ thuật này cung cấp hình ảnh cắt ngang chi tiết của hộp sọ, bao gồm cả các xoang. Bác sĩ có thể quan sát kỹ các bất thường trong xoang, mức độ viêm, cũng như các vấn đề ở mũi hoặc răng miệng như polyp hay lệch vách ngăn.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Hình ảnh MRI cung cấp góc nhìn rõ nét về các cấu trúc bên trong não, giúp bác sĩ loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng liên quan đến não có thể gây ra đau đầu.
- Nội soi mũi: Sử dụng một ống mỏng với camera nhỏ gắn ở đầu, bác sĩ sẽ quan sát trực tiếp bên trong mũi và xoang. Phương pháp này cho phép phát hiện các bất thường ở mô mềm, dịch nhầy tích tụ hoặc những dấu hiệu khác liên quan đến viêm xoang.
Dựa trên nguyên nhân gây viêm xoang được xác định, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Đối với các trường hợp nhẹ, bệnh nhân có thể chỉ cần sử dụng thuốc. Tuy nhiên, nếu tình trạng nghiêm trọng hơn, phẫu thuật có thể là phương pháp cần thiết để giải quyết dứt điểm vấn đề.
5. Cách chữa đau đầu do viêm xoang
Điều trị đau đầu do viêm xoang không đòi hỏi phác đồ quá phức tạp, nhưng việc sử dụng thuốc đúng cách và theo liệu trình phù hợp là yếu tố quan trọng để cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả.
Sử dụng thuốc không kê đơn (OTC)
Đối với các trường hợp đau đầu viêm xoang nhẹ, đặc biệt là do virus hoặc dị ứng, thuốc không kê đơn có thể giúp giảm các triệu chứng như đau đầu, nghẹt mũi, hoặc sổ mũi. Ngoài ra, người bệnh có thể kết hợp sử dụng thuốc xịt mũi chứa nước muối để vệ sinh xoang mũi, giúp giảm tích tụ dịch nhầy.
Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ
Nếu thuốc OTC không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể kê đơn thuốc phù hợp tùy vào nguyên nhân cụ thể:
- Viêm xoang do dị ứng: Thuốc xịt mũi chứa kháng histamine hoặc steroid có tác dụng giảm viêm và làm dịu triệu chứng.
- Viêm xoang do nhiễm khuẩn: Thuốc kháng sinh được sử dụng khi xác định có nhiễm trùng do vi khuẩn. Tuy nhiên, bác sĩ thường khuyến nghị theo dõi triệu chứng trước khi dùng kháng sinh, nhằm hạn chế rủi ro tác dụng phụ hoặc kháng thuốc.
Phẫu thuật nội soi
Với những trường hợp đau đầu do viêm xoang kéo dài trong nhiều tháng, liên quan đến bất thường cấu trúc mũi hoặc răng miệng, bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng có thể đề xuất phẫu thuật nội soi. Phương pháp này nhằm loại bỏ các mô tắc nghẽn xoang, giúp xoang thông thoáng hơn. Phẫu thuật nội soi xoang thường đơn giản và người bệnh có thể phục hồi nhanh chóng sau khi thực hiện.
6. Một số mẹo vặt trị nhức đầu do viêm xoang hiệu quả tại nhà
Bên cạnh các phương pháp điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, người bệnh bị đau đầu do viêm xoang có thể áp dụng một số mẹo đơn giản tại nhà để giảm áp lực xoang và cải thiện cơn đau đầu, bao gồm:
Chườm khăn ấm
Sử dụng một miếng gạc hoặc khăn ấm đắp lên các khu vực bị đau như trán, mũi và hai má trong khoảng 2-3 phút. Hơi ấm không chỉ làm dịu áp lực trong xoang mà còn giúp làm loãng dịch nhầy, hỗ trợ xoang thông thoáng hơn.
Massage
Nhẹ nhàng xoa bóp vùng má, thái dương và mũi có thể giúp thúc đẩy quá trình thoát dịch xoang và giảm đau đầu. Để đạt hiệu quả, nên massage từng khu vực trong ít nhất 30 giây với động tác nhẹ nhàng.
Xông hơi
Xông hơi nước là một cách đơn giản giúp giảm nhẹ cơn đau đầu khi viêm xoang mới khởi phát. Thực hiện theo các bước sau:
- Đun sôi nước và đổ vào một bát lớn.
- Dùng khăn tắm trùm kín đầu, úp mặt vào bát nước nóng.
- Hít thở chậm rãi bằng mũi cho đến khi nước nguội.
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý
Nước muối sinh lý là giải pháp hiệu quả để làm sạch mũi khi bị đau đầu viêm xoang. Sử dụng bình xịt hoặc dụng cụ rửa mũi giúp loại bỏ chất nhầy, bụi bẩn, đồng thời giảm sưng và ngứa, mang lại cảm giác dễ chịu.
Nếu cơn đau đầu viêm xoang ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể kết hợp các phương pháp tại nhà cùng với thuốc không kê đơn để cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên, nếu cơn đau kéo dài hơn 10 ngày, hoặc giảm nhẹ tạm thời nhưng tái phát nặng hơn, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
7. Phòng ngừa đau đầu do viêm xoang hiệu quả
Đau đầu do viêm xoang bắt nguồn từ tình trạng viêm nhiễm tại xoang. Vì vậy, cách tốt nhất để phòng ngừa loại đau đầu này là duy trì sức khỏe xoang bằng những biện pháp sau:
Tránh các tác nhân gây kích thích xoang
Rượu, cà phê, và thuốc lá là những yếu tố có thể kích thích viêm xoang, dẫn đến đau đầu. Hạn chế tiêu thụ các sản phẩm này là cần thiết. Đồng thời, người bệnh nên chú ý tránh các loại thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, sữa, hoặc đậu phộng, và ghi nhớ những món ăn, thức uống gây phản ứng dị ứng để loại trừ.
Ngoài ra, cần tránh tiếp xúc với các yếu tố dị ứng ngoài môi trường như phấn hoa, mạt bụi, và lông thú cưng. Hãy đóng kín cửa sổ để ngăn phấn hoa xâm nhập vào nhà, và thường xuyên vệ sinh chăn gối, sàn nhà nếu nuôi thú cưng.
Cải thiện chất lượng không khí trong nhà
Giữ môi trường sống sạch sẽ và thông thoáng là cách hiệu quả để kiểm soát dị ứng và ngăn ngừa đau đầu do viêm xoang. Lắp đặt thiết bị lọc không khí, đặc biệt là các loại dành riêng cho người dị ứng, giúp loại bỏ bụi và các tác nhân gây kích thích, giảm nguy cơ viêm xoang tái phát.
Uống đủ nước hàng ngày
Việc cung cấp đủ nước giúp cơ thể chống lại nhiễm khuẩn xoang tốt hơn, đồng thời hỗ trợ làm sạch và giữ ẩm cho các khoang xoang. Nước cũng giúp làm loãng dịch nhầy, giúp chúng thoát ra ngoài dễ dàng hơn. Mỗi người nên uống khoảng 1.5-2 lít nước mỗi ngày, điều chỉnh theo cân nặng và mức độ hoạt động.
Kiểm soát căng thẳng
Căng thẳng không chỉ khiến viêm xoang trầm trọng hơn mà còn làm tăng mức độ đau đầu. Do đó, kiểm soát căng thẳng là một phần quan trọng trong việc phòng ngừa đau đầu do viêm xoang. Tham gia các hoạt động tích cực như thiền, yoga, đọc sách, hoặc đơn giản là đi dạo sẽ giúp thư giãn tinh thần.
Bổ sung dưỡng chất cho não bộ
Mỗi cơn đau đầu, dù nguyên nhân gì, đều gây ảnh hưởng không nhỏ đến não bộ. Việc bổ sung dưỡng chất từ sớm sẽ giúp bảo vệ cấu trúc và chức năng của não, đồng thời giảm mức độ khó chịu do đau đầu gây ra. Điều này hỗ trợ người bệnh duy trì sức khỏe toàn diện hơn trong dài hạn.
Việc bổ sung dưỡng chất chăm sóc não bộ từ sớm không chỉ giúp giảm nguy cơ đau đầu do viêm xoang mà còn hỗ trợ phòng ngừa các vấn đề như đau nửa đầu và các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến mạch máu não. Để bảo vệ sức khỏe não bộ, bạn có thể lựa chọn sử dụng sản phẩm An Khang Linh hàng ngày như một giải pháp đơn giản và hiệu quả, luôn sẵn sàng trong tủ thuốc gia đình.
