Đau đầu sau gáy là một tình trạng phổ biến, mặc dù không đe dọa đến tính mạng, nhưng nếu để kéo dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vậy đau đầu sau gáy là dấu hiệu của bệnh gì? Nguyên nhân của cơn đau này là gì? Và làm thế nào để điều trị hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về triệu chứng này qua bài viết dưới đây.
1. Đau đầu sau gáy là bệnh gì?
Đau đầu sau gáy (hay còn gọi là đau đầu vùng ót) là hiện tượng đau nhức xuất hiện ở phần sau của đầu và vùng cổ gáy. Cơn đau này có thể kéo dài và lan ra các khu vực khác như vùng chẩm, đỉnh đầu hoặc thậm chí là hai bên thái dương. Triệu chứng đau đầu sau gáy có thể xảy ra ở bất kỳ ai và gây cản trở nghiêm trọng đến các hoạt động hàng ngày, làm giảm chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời.
2. Triệu chứng đau đầu sau gáy
Nhức đầu sau ót gây ra cảm giác đau đớn và khó chịu với các triệu chứng đặc trưng như:
- Cơn đau xuất hiện âm ỉ, có thể gián đoạn hoặc liên tục, từ mức độ vừa phải đến nghiêm trọng, tập trung chủ yếu ở vùng đầu và cổ.
- Đau thường bắt đầu từ phía sau cổ hoặc sau đầu, gây ra cảm giác cứng cổ và hạn chế khả năng cử động, khiến người bệnh khó quay đầu hay nghiêng cổ.
- Cơn đau có thể lan rộng từ phía sau đầu ra trước, ảnh hưởng đến trán, vùng quanh mắt, thái dương và thậm chí là khu vực xung quanh tai.
- Trong một số trường hợp, triệu chứng đau đầu sau gáy có thể ảnh hưởng đến thị lực, khiến tầm nhìn trở nên mờ hoặc gây cảm giác hoa mắt.
- Ngoài ra, một số triệu chứng ít gặp hơn có thể xuất hiện như buồn nôn, chóng mặt, mất ngủ, mệt mỏi, nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, hoặc sưng tấy ở vùng da quanh mắt.
3. Nguyên nhân đau đầu sau gáy
Đau đầu sau gáy có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, từ thói quen sinh hoạt đến các vấn đề bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này:
3.1. Yếu tố bên ngoài:
-
Căng thẳng và stress: Do nhịp sống hiện đại, tình trạng căng thẳng ngày càng phổ biến. Stress kéo dài có thể khiến cơ bắp vùng cổ và đáy hộp sọ co cứng, gây ra cơn đau đầu sau gáy. Những cơn đau này thường kéo dài cho đến khi cơ thể được thư giãn và nghỉ ngơi.
-
Tư thế sinh hoạt và làm việc sai: Những thói quen xấu như cúi đầu quá gần khi làm việc với máy tính, mang vác vật nặng hoặc ngủ trên gối không phù hợp có thể gây ra đau đầu sau gáy. Cách sử dụng cơ cổ, vai và lưng sai cách trong các hoạt động hàng ngày cũng là nguyên nhân gây đau nhức vùng cổ và gáy.
-
Chấn thương vùng cổ và gáy: Các chấn thương như tai nạn, giật cổ mạnh hoặc các tổn thương do lao động, thể thao có thể gây tổn thương cho cơ, dây chằng, đĩa đệm, khớp cột sống và dẫn đến đau đầu vùng gáy.
3.2. Nguyên nhân bệnh lý:
-
Rối loạn tiền đình: Những vấn đề liên quan đến hệ thống tiền đình có thể dẫn đến đau đầu sau gáy. Bệnh lý này gây ra các triệu chứng như chóng mặt, ù tai, nhức đầu dai dẳng và cảm giác lơ lửng, có thể dẫn đến mất thăng bằng và buồn nôn.
-
Thiếu máu não: Thiếu máu cung cấp oxy và dưỡng chất cho não có thể là nguyên nhân gây đau đầu sau gáy. Cơn đau có thể lan rộng từ cổ lên vùng chẩm, trán, và có thể kèm theo chóng mặt và buồn nôn.
-
Viêm khớp: Viêm khớp cổ có thể gây đau tại các khớp giữa các xương cột sống cổ, làm tăng cơn đau lan rộng từ vùng gáy lên đầu.
-
Thoát vị đĩa đệm: Thoát vị đĩa đệm có thể gây chèn ép các dây thần kinh trong cột sống cổ, dẫn đến đau nhức và khó chịu, đặc biệt là ở vùng gáy.
-
Đau dây thần kinh chẩm: Viêm cột sống cổ trên hoặc viêm khớp có thể gây đau dây thần kinh chẩm, làm xuất hiện các cơn đau dữ dội sau gáy, thường xảy ra bất ngờ với các cử động nhẹ như chải tóc.
-
Thoái hóa cột sống cổ: Đây là một bệnh lý thường gặp khi tuổi tác tăng lên, gây ra tình trạng đau nhức, cứng cổ và tê tay. Các cơn đau thường trở nên nghiêm trọng hơn khi cổ giữ một tư thế không đúng trong thời gian dài.
Ngoài ra, đau đầu sau gáy còn có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý khác như tăng huyết áp, nhiễm siêu vi, viêm màng não hoặc các bệnh lý liên quan đến não bộ. Cần phải chẩn đoán và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
4. Đối tượng dễ bị nhức đầu sau gáy
Đau đầu là một vấn đề sức khỏe phổ biến mà hầu hết mọi người đều gặp phải ít nhất một lần trong đời, và tình trạng đau đầu sau gáy thường xuyên xuất hiện ở một số nhóm người sau đây:
-
Người lao động nặng: Những người thường xuyên phải mang vác vật nặng hoặc làm việc nặng nhọc có thể gây ra áp lực lớn lên vùng cổ và vai gáy. Sự tác động này làm căng thẳng cơ và tổn thương các khớp, từ đó gây ra những cơn đau nhức kéo dài.
-
Người làm việc sai tư thế: Những người làm việc trong môi trường ít vận động như nhân viên văn phòng, tài xế, học sinh… khi ngồi lâu trong một tư thế không đúng sẽ làm giảm sự linh hoạt của cơ và khớp xương. Điều này dẫn đến tình trạng căng cơ và lệch khớp, tăng khả năng xuất hiện cơn đau đầu sau gáy.
-
Người cao tuổi: Khi tuổi tác tăng lên, cơ thể không còn duy trì được sự dẻo dai của các cơ, khớp xương. Cùng với tình trạng mất ngủ, thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm và các bệnh lý về khớp, những cơn đau vùng gáy sẽ trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn ở người lớn tuổi.
-
Phụ nữ thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh, hoặc sau sinh có sự thay đổi lớn về nội tiết tố, đặc biệt là sự giảm sút Estrogen. Hormone này có vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ khoáng xương, và khi thiếu hụt có thể khiến xương trở nên yếu hơn, dẫn đến các vấn đề về cơ xương khớp, trong đó có đau đầu sau gáy.
Vì vậy, để giảm thiểu và điều trị hiệu quả chứng đau đầu sau gáy, cần phải xác định rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phù hợp.
5. Đau đầu sau gáy tín hiệu của bệnh lý gì? Có nguy hiểm không?
Đau đầu sau gáy, mặc dù thường là một tình trạng lành tính, nhưng nếu cơn đau xuất hiện liên tục và với mức độ ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt là khi đau nửa đầu ở bên trái hoặc phải, nguy cơ bệnh phát triển thành mãn tính là rất cao. Hơn nữa, tình trạng này có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm, đe dọa sức khỏe, bao gồm cao huyết áp, khối u, xuất huyết, viêm màng não hoặc hội chứng nhiễm siêu vi. Do đó, không nên chủ quan khi gặp phải những triệu chứng đau đầu sau gáy, và người bệnh cần được theo dõi và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm.
6. Cách giảm đau đầu phía sau gáy
Nguyên nhân gây đau đầu sau gáy có thể rất đa dạng, vì vậy cần xem xét các yếu tố như nguyên nhân cụ thể, mức độ nghiêm trọng và tình trạng bệnh lý của mỗi người để lựa chọn phương pháp giảm đau phù hợp.
6.1. Sử dụng thuốc
Một trong những cách phổ biến để giảm đau đầu sau gáy là sử dụng các loại thuốc giảm đau hoặc chống viêm. Trong những trường hợp đau nặng, các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) có thể giúp giảm cơn đau và viêm ở vùng cổ, đồng thời giảm căng cơ và đau thần kinh. Những loại thuốc này thường được sử dụng dạng viên nén, viên sủi hoặc gói bột và có tác dụng nhanh chóng với các cơn đau nhẹ đến vừa. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc không kéo dài lâu và cơn đau có thể tái phát khi ngừng sử dụng. Vì vậy, thuốc cần được dùng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn. Lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ảnh hưởng xấu như đau dạ dày, nhờn thuốc hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
6.2. Vật lý trị liệu
Nhiều nguyên nhân gây đau đầu sau gáy liên quan đến sai lệch cấu trúc xương khớp ảnh hưởng đến dây thần kinh. Trong trường hợp này, vật lý trị liệu và trị liệu thần kinh cột sống là những phương pháp điều trị hiệu quả, không xâm lấn, giúp cải thiện tình trạng đau. Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sự linh hoạt của cơ và gân vùng cổ gáy, giảm căng thẳng và đau đớn. Ngoài ra, các kỹ thuật như kích thích thần kinh xuyên da (TENS), châm cứu, xoa bóp, hoặc thả lỏng cột sống cũng có thể hỗ trợ điều trị đau đầu sau gáy. Tuy nhiên, những phương pháp này nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia vật lý trị liệu để đảm bảo hiệu quả.
6.3. Thay đổi thói quen sống
Đối với những cơn đau đầu sau gáy không phải do bệnh lý nghiêm trọng, việc thay đổi thói quen sống là rất quan trọng. Người bệnh cần chú ý đến tư thế ngồi và nằm, tránh những thói quen sai lệch gây áp lực lên vùng cổ và gáy. Khi gặp cơn đau, người bệnh nên nghỉ ngơi, thư giãn tinh thần và tránh căng thẳng. Uống đủ nước, nghỉ ngơi đầy đủ và có thể tắm nước nóng để thư giãn cơ bắp cũng là những biện pháp hữu ích giúp giảm đau. Ngoài ra, việc thiết lập lịch trình làm việc và nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng đau đầu sau gáy tái phát.
Nhìn chung, để giảm đau đầu sau gáy hiệu quả, cần kết hợp các phương pháp điều trị y tế với việc thay đổi thói quen sinh hoạt và chăm sóc sức khỏe đúng cách.
7. Làm thế nào để ngăn ngừa đau nhức đầu sau gáy?
Để giảm thiểu và ngăn ngừa những cơn đau đầu sau gáy, bạn có thể áp dụng những thay đổi trong tư thế và thói quen sinh hoạt hàng ngày:
- Giữ tư thế đúng: Khi đứng hoặc ngồi, hãy đảm bảo vai thẳng và tai thẳng hàng với vai để tránh căng cơ cổ. Khi sử dụng thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng hay máy tính, hãy nâng cao màn hình sao cho thiết bị luôn thẳng với tầm mắt, thay vì cúi cổ nhìn xuống.
- Điều chỉnh tư thế khi ngủ: Tư thế ngủ hợp lý rất quan trọng. Khi nằm ngửa hoặc nằm nghiêng, hãy chọn gối vừa vặn để giữ cho đầu và cổ thẳng hàng với cột sống. Một số chuyên gia khuyên nên nằm ngửa với gối dưới đùi để giảm áp lực lên lưng dưới. Tránh nằm sấp hoặc quay đầu khi ngủ.
- Nghỉ giải lao thường xuyên: Nếu công việc của bạn yêu cầu ngồi lâu, hãy dành thời gian để đứng dậy, đi lại và thư giãn cổ vai. Việc này không chỉ giúp giảm đau mà còn cải thiện lưu thông máu và giảm căng thẳng.
- Tránh mang vác vật nặng: Việc mang vác vật nặng, đặc biệt là trên một bên vai, có thể gây áp lực lên cổ và vai. Hãy sử dụng túi xách hoặc vali có bánh xe để giảm gánh nặng lên cơ thể.
- Thực hiện các bài tập giãn cơ: Dành thời gian mỗi ngày để thực hiện các bài tập kéo căng cơ như giãn cơ cổ, kéo dài cơ vai, hay tập yoga. Những bài tập này giúp cải thiện sự linh hoạt của cơ và giảm đau đầu sau gáy hiệu quả.
Mặc dù rất khó để xác định ngay lập tức liệu đau đầu sau gáy có phải do vấn đề nghiêm trọng hay không, nhưng nếu cơn đau kéo dài và ảnh hưởng đến cuộc sống, bạn nên thay đổi thói quen sinh hoạt và tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp.